Metody pracy

Podczas pracy z dziećmi opieramy się na wielu metodach i formach pracy. Dzięki temu możemy dostosować przekazywaną wiedzę zarówno do możliwości rozwojowych naszych podopiecznych, jak i do ich indywidualnych potrzeb. W wyniku tak ułożonego procesu edukacji dziecko rozwija się wszechstronnie, harmonijnie i prawidłowo, zaś prowadzone zajęcia są dla nich atrakcyjnie i twórcze, przez co dzieci z chęcią biorą w nich aktywny udział.

Nauczyciele w naszej placówce planując pracę wychowawczo – dydaktyczną z dzieckiem opierają się przede wszystkim na metodach wychowania przedszkolnego wg. M. Kwiatowskiej i Z. Topińskiej:

Metody czynne:

  • metoda samodzielnych doświadczeń, nauczyciel ma za zadanie stworzyć dla dzieci takie warunki, aby one z własnej inicjatywy nawiązały kontakty z otoczeniem (przyrodą, społeczeństwem, kulturą, sztuką).
  • metoda kierowania własną działalnością dzieci, polega na zachęcaniu i inspirowaniu przez nauczyciela samodzielnych działań dzieci, a także wspomaganie ich wysiłków w przezwyciężaniu trudności.
  • metoda zadań stawianych dziecku, stawianie przed dzieckiem zadań, które ma wykonać samodzielnie, dzięki czemu dzieci uczą się rozwiązywać problemy i wysuwać wnioski.
  • metoda ćwiczeń utrwalających, polega na zachęcaniu dziecka do powtarzania poznanych czynności; jej celem jest utrwalanie poznanych nawyków i umiejętności praktycznych.

Metody oglądowe:

  • dokonywanie spostrzeżeń poprzez: słuch, dotyk, wzrok.
  • obserwacja i pokaz,
  • osobisty przykład nauczyciela,
  • udostępnianie sztuki/dzieł plastycznych, przedstawienia teatralne, ilustrowane artystycznie utwory literackie, koncerty muzyczne.

Metody słowne:

  • Rozmowy, opowiadania, gawędy, zagadki. Uczy logicznego myślenia, spostrzegawczości. Dzieci mogą uczyć się na pamięć nieskomplikowanych tekstów, wierszy i piosenek.
  • Objaśnienia i instrukcje. Mają na celu wyjaśnianie różnych sposobów działań praktycznych, wypracować nawyki higieniczne.
  • Sposoby społecznego porozumiewania się. To ocena postępowania dziecka np. pochwała lub nagana, upomnienia lub tłumaczenia.
  • Metody żywego słowa, które pobudzają uczucia i procesy poznawcze, działają na wyobraźnię i motywację dziecka.
  • Metoda ta przygotowuje do pisania, czytania i liczenia.

Poza wyżej wymienionymi metodami, codziennie stosowane są również inne metody i techniki pracy z dziećmi, tj. np:

  • Metody Ruchu Rozwijającego, Terapii i Wspomagania Rozwoju -W. Sherborne;
  • Metoda Czynnościowego Nauczania Matematyki -E. Gruszczyk – Kolczyńskiej i E. Zielińskiej;
  • Metoda Improwizacji Ruchowej – R. Labana;
  • Metoda Edukacja Przez Ruch – D. Dziamskiej;
  • Metoda Aktywnego Słuchania Muzyki – B. Strauss;
  • Metody pedagogiki zabawy wg Polskiego Stowarzyszenia Pedagogów i Animatorów – KLANZA;
  • Metoda Dobrego Startu – M. Bogdanowicz;
  • Metoda Gimnastyki Rytmicznej – M. i A. Kniessów;
  • Metoda Ruchu Twórczego – C. Orffa;
  • Metoda Paula Dennisona (kinezjologia edukacyjna);
  • Metoda projektów;
  • Metoda twórczego myślenia J. Osborne – „Burza mózgów”;
  • Metoda Malowania Dziesięcioma Palcami R. F. Shaw;
  • Metoda „Wzory i Obrazki” – M. Frostig i D. Horne;
  • Metoda Odimiennej Nauki Czytania I. Majchrzak;
  • Techniki parateatralne– pantomima, drama, zabawy paluszkowe, teatrzyk pacynkowy, kukiełkowy;
  • Techniki C. Freineta;
  • Bajkoterapia;
  • Muzykoterapia;
  • Sztuka składania papieru Orgiami;
  • Zabawy badawcze, doświadczenia, obserwacje przyrodnicze;
  • Stymulacja polisensoryczna, zabawy sensoplastyczne;
  • Ćwiczenia grafomotoryczne – H. Tymichov.

Metody Ruchu Rozwijającego, Terapii i Wspomagania rozwoju W. Sherborne – metoda ta rozwija świadomość przestrzeni i działania w niej; świadomość własnego ciała; usprawnia ruch; dzielenie przestrzeni z innymi oraz nawiązywanie z nimi kontaktu.

Metoda Czynnościowego Nauczania Matematyki E. Gruszczyk – Kolczyńskiej i E. Zielińskiej – wspomagają rozwój umysłowy dziecka; rozwijają umiejętności matematyczne stosowane w codziennym życiu, które później przydają się także na lekcjach matematyki; kształtują odporność emocjonalną dziecka, która jest niezbędna do pokonywania trudności.

Metoda Improwizacji Ruchowej R. Labana – metoda gimnastyki twórczej, improwizacji ruchowej, wpływająca nie tylko na doświadczenia ruchowe ale również pomysłowość i fantazję. Wykorzystuje się w niej zadania ruchowe, improwizacje ruchową, opowieść ruchową, inscenizację ruchem zabawowo – naśladowczym, mimiką, pantomimą, ćwiczeniami muzyczno – ruchowymi itp.

Metoda Edukacji Przez Ruch – D. Dziamskiej – Wspiera rozwój pamięci długotrwałej. Daje poczucie akceptacji i przynależności do wspólnoty.

Metoda Aktywnego Słuchania Muzyki B. Strauss – przybliża dzieciom muzykę klasyczną. Dzieci aktywnie słuchają wykonując proste ruchy taneczne proponowane przez nauczyciela, czy wykonują proste ruchy rytmiczne siedząc.

Metody pedagogiki zabawy wg Polskiego Stowarzyszenia Pedagogów i Animatorów – KLANZA – metoda twórczej ekspresji i swobodnej zabawy – są to metody aktywizujące, kreatywne, działające na wyobraźnie oraz pobudzające emocje. Dzięki nim dzieci bez lęku rozwijają swoje mocne strony. Metody te wykluczają rywalizację, gwarantują dobrowolność uczestnictwa, umożliwiają komunikowanie się poprzez plastykę, ruch, słowo, a także inne środki wyrazu.

Metoda Dobrego Startu M. Bogdanowicz – polega na wspieraniu rozwoju psychomotorycznego dziecka w oparciu o odpowiednio przygotowane zabawy umożliwiające aktywne wielozmysłowe uczenie symboli graficznych: wzorów literopodobnych, liter oraz znaków matematycznych.

Metoda Gimnastyki Rytmicznej M. i A. Kniessów – rozwija i kształtuje rozwój fizyczny dziecka. Jest to metoda, która ma uczyć dziecko poprzez muzykę, ruch, muzykę oraz zastosowanie nietypowych przedmiotów. W metodzie tej bardzo istotne są przybory do wytwarzania dźwięków oraz przybory do ćwiczeń ruchowych. Uwzględnia się w niej również automasaż.

Metoda Metoda Ruchu Twórczego C. Orffa – Metoda oparta jest na śpiewie oraz grze na prostych instrumentach perkusyjnych. Pozwala dzieciom na samodzielność, kreatywność, poszukiwanie różnych rozwiązań. Działa na wyobraźnie dziecka, a także rozbudza jego wrażliwość muzyczną.

Metoda Paula Dennisona (kinezjologia edukacyjna) – dzięki odpowiednim ćwiczeniom ruchowym metoda ta działa pozytywnie na pamięć, koordynację, rozumienie oraz poprawia wzrok. W skład tej metody wchodzą np.: specyficzne działania ruchowe i treningu wzroku.

Metoda projektów – daje dzieciom możliwość na samodzielne rozwijanie zainteresowań oraz kierowanie własnym uczeniem się, poprzez np. realizowanie badań na interesujące ich tematy, dzięki czemu dzieci mają możliwość samodzielnie zaplanować wszystkie działania związane z danym badaniem.

Metoda twórczego myślenia J. Osborne – „Burza mózgów” – Metoda ta rozwija fantazję, wyobraźnie oraz integruje grupę. Każde dziecko może zgłaszać swoje pomysły, które nie podlegają ocenie. Po zgłoszeniu wszystkich pomysłów grupa wybiera te, które są najbardziej przydatne w danej pracy.

Metoda Malowania Dziesięcioma Palcami R. F. Shaw – wpływa na naturalną ekspresję twórczą dziecka. Poprzez sposób malowania dziecko ma możliwość wyrażenia swoich uczuć.

Metoda „Wzory i Obrazki” M. Frostig i D. Horne – Metoda ta ćwiczy precyzyjność wykonywanych ruchów, ma za zadanie usprawnić koncentracje uwagi dziecka. Natomiast przebieg i rodzaj ćwiczeń dostosowany jest do indywidualnych predyspozycji dziecka.

Metoda Odimiennej Nauki Czytania I. Majchrzak – to nowatorska metoda, którą można stosować nawet u 2 – 3 latków. Polega ona na wykorzystaniu dziecięcej inicjacji i imienia dziecka. Dziecko przez własne imię, z którym się utożsamia, rozbudza swoje zainteresowanie pismem, pisaniem i czytaniem. Zabawy i gry są wspólne dla wszystkich, jednak materiał z jakim działa dziecko jest indywidualne dla każdego z nich.

Techniki parateatralne – uczą otwartości, aktywności samodzielnego myślenia oraz działania, rozwijają wyobraźnię, emocje, elokwencję, fantazję, a także plastykę ciała, rozwija umiejętność współżycia i pracy w grupie, uczy rozwiązywać problemy. Techniki te wykorzystują w dzieciach ich naturalną umiejętność wchodzenia w role.

Techniki C. Freineta – umożliwia swobodną ekspresję artystyczną poprzez np. ruch, prace plastyczne, muzykę, tworzenie dowolnego tekstu, gazetki przedszkolnej, prowadzenie korespondencji między przedszkolnej. Dzięki temu dziecko uczy się poszukiwać wiedzy i planowania pracy.

Bajkoterapia – wykorzystanie bajek i opowieści w celach edukacyjnych, terapeutycznych oraz relaksacyjnych. Bajki terapeutyczne wyzwalają różnego rodzaju emocje i pokazują, jak można z nimi sobie radzić.

Sztuka składania papieru Orgiami – uczy przede wszystkim obserwacji życia, kształtuje i wyrabia smak artystyczny, kształci cierpliwość, rozwija zainteresowanie światem, fantazję, wyrabia zręczność manualną oraz uczy organizacji pracy. W trakcie składania modeli dzieci poznają otaczającą rzeczywistość. Podczas odtwarzania kształtu dokonują wielu operacji myślowych, ćwiczą pamięć.

Zabawy badawcze, doświadczenia, obserwacje przyrodnicze – to naturalne metody poznawcze, pozwalające dziecku na samodzielne odkrywanie, swobodę działania, próbowanie i popełnianie błędów. Nauczyciel może zajmować tu rolę inicjatora sytuacji, udostępniać stosowane metody i pomoce badawcze, prowokować do stawiania pytań oraz ukierunkowywać dzieci w trakcie badań i eksperymentów.

Stymulacja polisensoryczna, zabawy sensoplastyczne – pobudzają nerwy odpowiedzialne za przekazywanie bodźców do mózgu, zapewniają właściwy rozwój intelektualny, emocjonalno-społeczny i ruchowy, rozwijają umiejętności motoryczne, stymulują percepcję wzrokową i słuchową, wspomagają rozwój mowy, aktywizują komunikację dziecka oraz rozwijają kreatywność i zainteresowanie światem u dzieci.

Ćwiczenia grafomotoryczne – H. Tymichov – u dzieci w wieku przedszkolnym spełniają rolę stymulującą oraz usprawniającą, ponieważ wpływają na rozwój koordynacji wzrokowo – ruchowej i motoryki rąk.